Karel Poma, Antwerpen, 14.3.1920 - Wilrijk, 27.12.2014

Doctor in de scheikunde, bacterioloog; hoofd labo Intercommunale Antwerpse Waterwerken, docent VUB; gemeenteraadslid van Wilrijk (1965-1982) en van Antwerpen (1982-1988), senator (1965-1971, 1981-1985), volksvertegenwoordiger (1971-1981), fractieleider van de PVV (1977-1981), staatssecretaris voor Leefmilieu (1974-1977), vicevoorzitter van de Vlaamse Executieve en gemeenschapsminister voor Cultuur (1981-1985); voorzitter van het LVV (1968, 1973-1974).

Karel Poma wordt op 14 maart 1920 geboren in Antwerpen als zoon van Carolus Poma, gemeenteraadslid en burgemeester van Wilrijk. In 1938 behaalt Poma zijn diploma Latijn-Wetenschappen aan het Koninklijk Atheneum Antwerpen, van 1938 tot 1943 studeert hij scheikunde aan de RUG. Tijdens zijn studies is hij lid van het Liberaal Vlaams Studentenverbond (LVSV) en van ’t Zal Wel Gaan. In 1946 promoveert Poma aan de RUG tot doctor in de Wetenschappen, afdeling Scheikunde. Datzelfde jaar studeert hij ook af als bacterioloog aan de ULB.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Poma actief in het Gentse verzet. Hij werkt mee aan enkele sluikbladeren zoals De Kleine Belg, Het Belfort en Klokke Roeland. Daarnaast is hij enige tijd verbindingsman tussen het Gentse verzet en de Antwerpse verzetsgroep De Witte Brigade en medeoprichter van de Nationale Studenten Groepering (NSG), de interuniversitaire organisatie van het studentenverzet. Voor deze activiteiten ontvangt hij na de oorlog verschillende onderscheidingen. Poma blijft zijn hele leven sterk maatschappelijk betrokken.

Van 1945 tot 1971 werkt Karel Poma bij de Intercommunale Antwerpse Waterwerken NV. Tussen 1979 en 1990 is hij deeltijds docent in de postuniversitaire cyclus milieuhygiëne aan de VUB.
Vanaf 1949 engageert Poma zich in de liberale partij. In 1965 wordt hij senator. Hij wordt lid van het Liberaal Vlaams Verbond (LVV), waarvan hij in 1968 een eerste maal voorzitter wordt. Als voorzitter is hij actief betrokken bij de voorbereidingen voor de oprichting van de onafhankelijke Vlaamse PVV. Van eind 1968 tot april 1973 is hij directeur van het LVV, waarna hij tot mei 1974 opnieuw voorzitter is.

In 1971 wordt Poma verkozen als volksvertegenwoordiger. Omdat hij als een van de eerste politici de milieuproblematiek op de kaart zet, wordt hij van mei 1974 tot maart 1977 de eerste staatssecretaris voor Leefmilieu in België.

Na zijn mandaat als staatssecretaris richt hij zich steeds meer op het zich vormende Vlaamse beleidsniveau. Van 1977 tot 1981 is hij fractieleider van de PVV, eerst in de Cultuurraad, daarna in de Vlaamse Raad. Tussen 1981 en 1985 is hij vicevoorzitter van de Vlaamse Executieve en Vlaams minister van Cultuur. Als minister past hij het subsidiëringssysteem aan, dat meer gebaseerd wordt op prestaties dan op structuren en introduceert de mogelijkheid van sponsoring, zoals bij het Festival van Vlaanderen. Hij hervormt de Antwerpse Filharmonie tot het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen, richt het Museum voor Hedendaagse Kunst in Antwerpen op, evenals de Singel in Antwerpen en verschillende culturele centra in de rand rond Brussel. Poma doorbreekt het radiomonopolie van de BRT door een wettelijk kader te creëren voor de vrije radio’s in Vlaanderen. Daarenboven richt hij een Mediaraad op en bereidt hij de oprichting van een commercieel tv-station voor.
Ook de lokale politiek ligt Poma na aan het hart. Van 1976 tot 1982 is hij gemeenteraadslid in Wilrijk. Na de fusie van Wilrijk met Groot-Antwerpen zetelt hij als gemeenteraadslid in Antwerpen.

Karel Poma is een overtuigd vrijzinnige. Hij wordt vrijmetselaar bij het Groot-Oosten van België. In 1951 is hij betrokken bij de oprichting van het Humanistisch Verbond. Daarnaast dient hij in het parlement verschillende wetsvoorstellen in met betrekking tot de vrijzinnige levensopvatting.

Poma wordt in 2005 geadeld als baron. In 2009 wordt hij benoemd tot minister van Staat en ontvangt hij de Prijs van het Vrijzinnig Humanisme.

Karel Poma overlijdt op 27 december 2014 in Wilrijk.