Onze website gebruikt cookies om je surfervaring te verbeteren. Om deze website optimaal te gebruiken vragen we je om akkoord te gaan met ons gebruik van cookies.

Ik ga akkoord liever niet.

Boegbeelden

De liberale beweging telt vele gezichten. Hier vind je biografische informatie over mannen en vrouwen die het liberalisme in België vorm hebben gegeven. De namen van de boegbeelden komen naar voren in de Atlas en het Magazine.

Julius De Vigne

° Gent
1844 - 1908

Julius De Vigne, Gent, 19.11.1844 - Gent, 27.12.1908 

Doctor in de rechten (1868), advocaat, stafhouder balie van Gent (1891-1892), stadsadvocaat (vanaf 1900); gemeenteraadslid (1876-1907) en schepen in Gent (1888-1907),  provincieraadslid Oost-Vlaanderen (1873-1876), volksvertegenwoordiger (1878-1886, 1900-1908); covoorzitter T.M.S. ’t Zal Wel Gaan, (bestuurs)lid van diverse Vlaamse verenigingen zoals het Willemsfonds, Van Crombrugghe’s Genootschap, Julius Vuylstekefonds, Vlaamsche Liberale Vereeniging, Bond der Vlaamsche Liberale Maatschappijen van Gent; redacteur van het Nederlandsch Museum, Het Volksbelang en De Vlaamse Gids.

Julius De Vigne wordt geboren in een artistieke familie. Hij is de zoon van kunstschilder Felix De Vigne, de broer van architect Edmond De Vigne die de plannen voor de Gentse Koninklijke Nederlandse Schouwburg tekende en de neef van Pieter De Vigne-Quyo, beeldhouwer van onder meer het standbeeld van Jacob Van Artevelde op de Gentse Vrijdagmarkt. In 1892 huwt hij met Emma, de dochter van Pieter De Vigne, en de zus van beeldhouwer Paul De Vigne.

Julius De Vigne kiest voor een andere loopbaan. Hij promoveert in 1868 tot doctor in de rechten aan de Gentse universiteit en schrijft zich in aan de balie. Van 1891 tot 1892 is hij stafhouder en in 1900 wordt hij stadsadvocaat. Daarnaast publiceert hij juridische studies en is hij een van de eerste medewerkers van de in 1869 door Gustave Rolin-Jaequemyns gestichte Revue de Droit International. De artiest in hem zoekt en vindt ook een uitweg. Hij schrijft novellen en gedichten voor de Almanakken van het Taalminnend Studentengenootschap ’t Zal Wel Gaan, een studentenvereniging waarvan hij drie jaar covoorzitter is, en als redacteur is hij verbonden aan Nederlandsch Museum, Het Volksbelang en de Vlaamse Gids.

Zijn Vlaams engagement brengt hem intussen naar de ideologisch neutrale vereniging het Vlaamsche Volk, waarvan hij bij de stichting in 1867 secretaris wordt. In het Willemsfonds wordt hij bestuurslid van zowel het hoofdbestuur als de Gentse afdeling die hij in 1868 mee opricht. Hij is voorzitter van de Vlaamsche Liberale Vereeniging en een spilfiguur in de Bond der Vlaamsche Liberale Maatschappijen van Gent. Als voorzitter van het Van Crombrugghe’s Genootschap en trouw lid van de Société Callier is hij een sterk voorstander van volksopvoeding als middel voor de Vlaamse emancipatie.

Ook in zijn professionele loopbaan manifesteert hij zich als flamingant. Hij is medestichter (1873) en voorzitter (1879 tot 1887) van de Vlaamse Conferentie van de Balie van Gent, zit in 1885 de stichtingsvergadering van de Bond der Vlaamse Rechtsgeleerden voor en zorgt voor de vrijspraak in cassatie in het proces-Matton uit 1885-1887, een zaak van een burgerwachter die veroordeeld was wegens het gebruik van het Nederlands tijdens een inspectie. Als overtuigde ‘geus’ is hij de eerste voorzitter van het Julius Vuylstekefonds. Bovenop dit alles is De Vigne een fervent sporter en is hij in 1864 een van de bestuursleden van het eerste uur van de Association Athlétique La Gantoise, het huidige KAA Gent.

Als politicus debuteert hij in de provincieraad van Oost-Vlaanderen waarin hij zetelt van 1873 tot 1876. In 1876 stapt hij over naar de Gentse gemeenteraad waar hij vanaf 1882, tot zijn ontslag in 1907, als spreekbuis van de flaminganten optreedt. Daardoor grijpt hij in 1888 bijna naast het ambt van schepen en enkel zware druk van burgemeester Hippolyte Lippens op zijn francofone partijgenoten, levert De Vigne (die een duidelijk mandaat wil) de nodige stemmen op. Hij wordt schepen van Financiën, waardoor hij heel wat invloed heeft bij de grote urbanisatieprojecten en de havenwerken van die tijd.

Met het voorzitterschap van de Gentse Liberale Associatie is De Vigne rond de eeuwwisseling incontournable geworden in liberaal Gent. Zijn inzet beperkt zich niet tot Gent: van 1878 tot 1886 en van 1900 tot zijn overlijden in 1908 is hij ook lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Hij is actief betrokken bij de opstelling van verschillende taalwetten, waaronder de wet Coremans-De Vigne op het taalgebruik in het middelbaar onderwijs (1883) en de wet op het taalgebruik in strafzaken (1889), gebaseerd op zijn wetsontwerp uit 1884. Ook de uitbreiding van het stemrecht vindt in hem een opvallend pleitbezorger. Dit bepaalt ook zijn keuze voor lidmaatschap van de loge La Liberté (en dus niet voor Le Septentrion waarvan zijn medestanders Julius Vuylsteke en Paul Fredericq lid zijn), die een progressiever gedachtegoed heeft op het vlak van democratisering.

Ondanks al deze verdiensten verliest De Vigne vanaf 1898 steeds meer krediet bij de harde kern van de Vlaamse beweging. Net als de meeste gematigde Gentse flaminganten van liberale signatuur verzet De Vigne zich immers tegen de volledige vernederlandsing van de universiteit. Hij is voorstander van een tweetalig stelsel omdat hij niet overtuigd is van de leefbaarheid van een zuiver Nederlandstalige universiteit én omdat hij de enige Vlaamse rijksuniversiteit, die hij als een bastion van het officieel onderwijs en van het liberalisme beschouwt, op geen enkele wijze in de problemen wil brengen.

 

De Vigne overlijdt in 1908 en wordt burgerlijk begraven op de Westerbegraafplaats.

 

Colofon

Liberas Stories is een realisatie van cultuurarchief Liberas. Het werd ontwikkeld door Josworld en Webdoos naar een concept van Ruben Mantels. Aan de hand van een ‘Atlas’ en een ‘Magazine’ vertelt Liberas Stories de geschiedenis van het liberalisme en worden de collecties van Liberas gepresenteerd. Deze website werd gelanceerd in juni 2021 en is sindsdien verder uitgebouwd.

De inhoud van dit portaal is bestemd voor Liberas’ erfgoedgemeenschap, maar ook voor studenten, onderzoekers en journalisten en voor iedereen die ons erfgoed wil ontdekken. Het is geen catalogus van onze collectie: die vind je op liberas.eu.

Liberas heeft geprobeerd alle rechthebbenden op beeldmateriaal te contacteren. Personen of organisaties die zich alsnog in hun rechten voelen geschaad nemen contact op met Liberas vzw, Kramersplein 23, 9000 Gent.

Alle teksten op deze website mogen hergebruikt worden mits het overnemen van de auteurs- en bronvermelding. Alle opmerkingen met betrekking tot Liberas Stories - vragen, aanvullingen, correcties, suggesties voor nieuwe bijdragen - zijn welkom op info@liberas.eu. 

Volg ons op